zondag 30 december 2012

Evaluren, deel 2: Wortels,bollen en knollen

tussen de rijtjes door
Het was een goed uienjaar bij ons, we staken ongeveer 2 kg aan plantuitjes in de grond en hadden daarvan een mega-oogst. Doordat het einde van de zomer nogal nat was, viel het nog niet mee om alles goed te laten drogen, maar de meesten hebben het toch gehaald. De laatste 3 uitjes gaan deze week waarschijnlijk op, daarna moet ik ze helaas weer kopen in de winkel.

De knoflook deed het iets minder goed, de bollen werden niet erg groot. Zal wel komen door de steenkoude winter en de vele regen. De smaak was overigens wel heel erg goed, en aangezien er toch meer uit de grond kwam, dan we erin hadden gestopt is de teelt wat mij betreft geslaagd.

Bietjes: we hadden langwerpige bietjes (Cylindra), gele bietjes (Burpee golden) en Choggia's. Vooral de Cylindra heeft een behoorlijke oogst opgeleverd, heerlijke langwerpige bietjes, makkelijk te verwerken door de gelijkmatige vorm, en erg lekker.
De Chioggia's deden het wat minder goed, maar dat is waarschijnlijk doordat het een restje ouder zaad betrof. Volgend jaar met vers zaad mag die ook weer.
De gele bietjes zijn ook blijvers, wat minder "aards"  van smaak dan de rode bieten, waardoor ze meer in de smaak vallen bij de kinderen. Doordat ik die wat te laat heb gedund, groeiden ze niet zo mooi uit. Dat is dus een aandachtspuntje voor volgend jaar.

Wortels: we hadden rode, paarse, gele en oranje wortels gezaaid. De opkomst bij de paarse en rode viel nogal tegen, vooral door de kou in het voorjaar. Er zaten ook niet zoveel zaadjes in deze verpakkingen t.o.v. de "gewone" wortels, dus vaker inzaaien zat er ook niet echt in. Geen succes dus, al was de smaak van de paar die we hebben kunnen oogsten prima.
De gele wortels en de gewone worteltjes kwamen wel redelijk op, al was dat ook niet om over naar huis te schrijven. Bij het oogsten bleek de wortelvlieg ook nog aardig te hebben huisgehouden, dus hier valt volgend jaar wel het een en ander te verbeteren. Nieuwe rondes, nieuwe kansen, zullen we maar zeggen.

Pastinaken: de vroeg gezaaide pastinaken zijn allemaal geoogst, heerlijk zijn ze. Ook best een hoge opbrengst, al hebben ook hier de wortelvliegen wel wat bezoekjes gebracht. Ik had wat later in het seizoen nog een portie ingezaaid, die staan nog te overwinteren in de tuin. Binnenkort maar eens zien hoe die het er vanaf hebben gebracht. Wellicht hebben die er voordeel van gehad dat ze in het voormalig uienbed staan.


herfsraapjes "Goldana"
Schorseneren: bovengronds zien ze er prima uit, maar ik heb er nog niet van geoogst. Dat gaan we dus binnenkort beleven. Volgens mij zijn er niet echt veel problemen te verwachten bij deze teelt, hooguit dat de wortels afbreken bij het oogsten.

Rapen en raapjes: eigenlijk horen die natuurlijk bij de brassica's, maar omdat ik ze dit jaar bij de andere knollen had gezet, bespreek ik ze ook hier. Volgend jaar gaan ze bij de kolen in het bed.
 Ik had knolrapen "de nancy" gezaaid, en later gele herfstraapjes.  De Nancy's groeiden snel uit tot flinke knapen, terwijl ik ze eigenlijk als meiknolletjes had willen oogsten. Groot waren ze gelukkig ook lekker. De gele raapjes zijn schattig, alleen daarom al zou ik ze weer telen. En omdat ze er nu nog staan, da's ook leuk. Als het echt hard gaat vriezen zullen ze er wel uit moeten, maar met dit weer blijven ze prima in de grond. De smaak ik ook goed, al gebruik ik ze voornamelijk in combinatie met andere groenten.


Plannen voor 2013:
- Eerder dunnen bij de gele bietjes
- Nieuw zaad bestellen voor Chioggia's
- Wortels en pastinaken onder gaas telen, kijken of dat helpt. Misschien ook nog een rand bosui    rondom het hele bed zaaien. Ik wil dit jaar graag een substantiele wortel-oogst :)
- Bij de uien weer wortels tussenzaaien tegen de uienvlieg, daar werkte het blijkbaar wel.
- Rapen bij de brassica's zetten

zaterdag 8 december 2012

Evalueren, deel 1: Peulvruchten

Met alle sneeuw die er deze week is gevallen, is het ook ineens echt winter. Buiten is niet veel meer te doen, behalve sneeuwruimen op zijn tijd. Tijd genoeg dus om terug te blikken en plannen te maken.

Omdat het natuurlijk ons eerste jaar op deze tuin was, begonnen we helemaal blanco, met een lege tuin. Ons teeltplan was eenvoudig, een zesjarig system van achtereenvolgend aardappel, peulvruchten, brassica's, bladgroenten, vruchtgroenten en knol/wortelgroenten. Voor de tomaten en paprika's kwam er in de loop van het jaar een tunnelkas, met het idee deze jaarlijks mee te laten rouleren. Dit plan heb ik intussen laten varen, het blijkt dat kassen aan de kant van de heg het doelwit zijn van dronken jeugd die in het weekend 's nachts over het terrein fietst. De tunnel krijgt dus een vaste plaats in de noord-westhoek.

Peulvruchten

In November hadden we al tuinbonen Aquadulce geplant, een tuinboon die redelijk wat kou kan verdragen, en dus kan overwinteren, wat tot een iets vroegere oogst kan leiden. Helaas was de afgelopen winter iets strenger dan gemiddeld, zodat de plantjes na een vliegende start harstikke doodvroren. Toen de grond eindelijk weer was ontdooid hebben we nieuwe gezaaid, die toch nog een mooie opbrengst gaven. Wel hadden we aardig wat luizen in de toppen, die moeten er volgend jaar dus eerder uit.
Plan: ik neem niet meer het risico van doodgevroren plantjes, en start gewoon in het voorjaar met de tuinbonen. Omdat ze niet hoeven te overwinteren, neem ik dit keer een boon van het type "3 keer wit", die vind ik toch wat mooier in de kook. Het oog wil ook wat, tenslotte.

Eerder had ik in de achtertuin sperciebonen "westlands dubbele zonder draad", die het geweldig deden. Ik verwachtte dan ook dit jaar kilo's en kilo's te kunnen oogsten, met zoveel extra ruimte....niets was minder waar. Keer op keer werden de plantjes opgegeten door slakken en vogels, uiteindelijk heeft slechts een plant de bovenkant van de rekken gehaald... Deels is dit te wijten aan het feit dat de bonenbedden naast de heg lagen (komend jaar weer), deels aan het feit dat ik mijn plantjes net wat later in de grond had dan de buurmannen....mijn plantjes waren dus jong en mals, terwijl de andere al wat taaier waren. Het plan is dan ook om volgend jaar tijdig thuis voor te zaaien, zodat ik tegelijk met de buren kan planten. En wellicht in het begin nog iets van bescherming te gebruiken, tips zijn welkom!

Voor de sugarsnaps geldt hetzelfde als voor de stokboontjes, ook deze werden keer op keer opgegeten. Ook deze gaan komend jaar eerder de grond in, en met bescherming.

In de achtertuin had ik nog een vierkante meter-bed met vroege erwtjes ingezaaid. Die deden het wel heel goed, heerlijke erwtjes hadden we daarvan. Echter, omdat je zoveel peulen moet oogsten om een beetje een erwtenmaaltijd bij elkaar te krijgen, ligt mijn voorkeur toch bij de sugarsnaps.
Een experiment met erwtenscheuten was geen onverdeeld succes, ik had ze denk ik iets te laat geknipt, waardoor ze al behoorlijk taai waren. Met de laatste zaden ga ik binnenkort nog een poging doen, en dan gewoon knippen als ze 20 cm hoog zijn.

De gele stamboontjes (van Aldi) die ik later in het seizoen onder een vliestunneltje aan het andere eind van de tuin zaaide, deden het wel erg goed. Daar hebben we gelukkig nog aardig van kunnen eten. Ik vond het wel lastig plukken, zo laag bij de grond, dat wel. Qua smaak waren ze ook prima, dus op zich voor herhaling vatbaar.

Plannen voor 2013:
- Tuinbonen drie keer wit, eerder de toppen eruit halen.
- Westlands dubbele iets vroeger zaaien, en met bescherming uitplanten
- SugarSnaps idem.
- In plaats van bed-lange bonenrekken een aantal tipi's zetten, veel makkelijker als je zelf maar 1.55m lang bent :)
- Een drie gezusters-teelt proberen: Borlotti-bonen met suikermais en een van de pompoenen.





donderdag 29 november 2012

Update

Hehe, op de een of andere manier is het er steeds niet van gekomen om weer te bloggen. En dat terwijl er toch een hoop beschrijvenswaardigs is gebeurd in de tussentijd. Gelukkig hebben we de foto's nog :)
Een update in geheel willekeurige volgorde:


De augurken "white wonder" warren lekker als mini-komkommer, maar ik heb ook een poging gedaan ze op zoetzuur te zetten... Ziet er prachtig uit, vind ik zelf, maar helaas bleek het experiment niet geweldig gelukt. De smaak was goed, maar ze zijn een tikkie slap geworden, terwijl de knapperige bite juist een deel van de charme van een augurk is... Tips van ervaren augurken-inmakers zijn dan ook welkom!

Een van de dames op de volkstuin heeft inmiddels aangeboden Marlous en mij een stoomcursus inmaken te geven, super! Wie weet heeft ze ook verstand van augurken...




Zo af en toe was het toch ook nog wel erg lekker weer, en als de zon erbij kwam genoten we daar enorm van. Hier zie je poes Sushi op haar favoriete plekje op de regenton, waar ze hele dagen kan liggen doezelen... Soms zou je willen dat je een kat was.


Ondanks de late start - vanwege al die opgegeten planten vroeg in het voorjaar - was er toch nog een mooie pompoenen-oogst. Jammer genoeg zijn ze wel aan het kruisbestuiven geweest, waardoor de butternuts eruitzien als misvormde reuzencourgettes, en de muskaatjes meer lijken op groene kuri's (of hokkaido's). De smaak is er niet minder om, gelukkig. Op een lezing die we afgelopen weekend bijwoonden op de Groene Passie-beurs leerden we dat, om kruisbestuiving tegen te gaan, je pompoenen 250 m uit elkaar zou moeten zetten. Nouja, dan maar geen raszuivere pompoenen :)

Omdat de oude kippenren eigenlijk op het zonnigste plekje van onze achtertuin was gebouwd, besloten we deze te verplaatsen. De dames beschikken nu over een ruimer buitenverblijf aan de andere kant van de tuin, waardoor ze het 's zomers ook wat minder warm hebben. Bijkomend voordeel is, dat ze nu dichter bij de uitgang van de tuin zitten, zodat de rest van de tuin minder last heeft van gescharrel (lees: uitgegraven planten) en kippenpoep. Win-win, noemen wij dat. Ze zijn er overigens nog niet beter van gaan leggen, alleen Groen legt nog dagelijks een ei, de beide andere dames zitten al maanden in de winterstop... het is wel de bedoeling dat ze het werk komend voorjaar hervatten, anders ben ik bang dat ze vervangen gaan worden. We wachten het nog even af.


Tijdens een bezoekje aan mijn ouders kreeg ik alvast de eerste nieuwe zaadjes voor komend seizoen. Inmiddels zijn alle zaadgidsen ook alweer binnen, en ben ik druk bezig met de plannen voor komend jaar. Evalueren wat goed ging (uien!), wat minder (boontjes), en wat er volgend jaar voor nieuws geprobeerd gaat worden enzo.  Binnenkort meer wat betreft de evaluatie van 2012 en de plannen voor 2013.




Inmiddels zijn de meeste bedden leeg, uit de knollen-bedden kwamen nog heerlijke pastinaken, rode, gele en chioggia bietjes, rammenassen, kohlrabi, gele raapjes en wortelen in drie kleuren.
De wortelen, raapjes en kohlrabi gingen direct, samen met de laatste courgette, ui, knoflook en wat ingevroren paprika's in een heerlijke couscous. Op de kikkererwten en de tomaten na kwam alles uit de tuin, wat een heerlijk idee was dat! Hopelijk volgend jaar ook de tomaten van eigen teelt...



Doordat Marlous en ik niet evenveel tijd in de tuin konden doorbrengen, laat staan tegelijk, is het samen tuinieren niet helemaal uit de verf gekomen. Met ingang van het nieuwe seizoen heeft Marlous nu een eigen stekje, gelukkig niet te ver weg - we kunnen naar elkaar zwaaien - en ik hou de huidige tuin. Haar nieuwe tuin was - zoals meestal het geval is - niet geheel opgeruimd achtergelaten, zodat daar nog het een en ander te doen is, voor de winter invalt. In de afgelopen twee weken is een groot deel van het groen alweer omgezet naar zwart, en inmiddels zitten de knoflooktenen al in de grond. Haar tuinbelevenissen kun je verder volgen op een - ook al nieuw - blog: in de moestuin .

Verder bezochten we afgelopen weekend met een heleboel leden van onze vereniging de volkstuin-beurs Groene Passie. 's Morgens vroeg stapten we in een luxe touringcar die ons voor de deur in Apeldoorn afzette, waar we de hele dag leuke producten bekeken, lezingen bijwoonden, theetjes en sapjes en hapjes proefden, een balsempje maakten, zaadjes kochten, stapels informatie verzamelden, het eerste pootgoed voor komend seizoen aanschaften, ons inschreven voor vele verlotingen(win een versapers, win een jaar gratis aardbeien, win lieveheersbeestjes,...) en Marlous zelfs wat won! Op de terugweg nog gestopt voor een gezellig diner, en daarna thuis alle folders eens rustig doorgenomen. Een geslaagde dag, vooral ook omdat je op de tuin lang niet iedereen tegenkomt, en elkaar zo eens spreekt in een andere setting. De beurs, die dit jaar voor het eerst was georganiseerd, was zeker een succes, al zou ik bij een volgende editie graag wat meer zelf-doe-activiteiten zien. En als verenigings-uitje zeker voor herhaling vatbaar.

Zo, dat was een heel verhaal... en ik ben vast nog wel wat vergeten te vertellen. Maar in grote lijnen denk ik dat ik jullie wel heb bijgepraat. Dan zal ik - nu echt - weer wat vaker gaan bloggen. :)




woensdag 26 september 2012

Herfst

Nou, die routine waar ik het vorige keer over had, die is dus nog niet. :) Thuis begon het net te komen toen mijn werkgever bedacht dat het wel handig zou zijn om geheel andere werktijden voor mij in te stellen...hup, weer de hele planning aan gort. Nou ja, langzaam maar zeker komen we er wel weer in. Maar het kost wel wat extra energie allemaal.

En intussen is het ineens helemaal herfst geworden. Veel regen, grauwe dagen, en vooral veel wind... en net een tikje meer wind dan de kas aankon. Gisteren werd ik gebeld door de voorzitter van de vereniging. Of ik wist dat mijn kas op de kop in de sloot lag....nee, natuurlijk niet!
Snel die kant opgetogen dus, om de schade in ogenschouw te nemen. Zag er wel raar uit, de tuin zonder kas... en van een afstandje zag je hem haast niet liggen in de sloot erachter.

hm...er stond hier toch een kas?...
Hij was vrij keurig van z'n plaats gekomen, de haringen stonden nog in de grond, met de scheerlijnen eraan. En aan de scheerlijnen de lussen die eerder aan de kas vastzaten... dat beloofde al een aantal gaten op de hoeken dus. Snel in de sloot geklommen (die we net vorige weekend schoongemaakt hadden, waarbij ook alle struiken aan de ene wal gesnoeid zijn - mazzel, want a) ik kon er goed in lopen nu, en b) daardoor paste de kas mooi in de sloot) om het van dichtbij te bekijken.
De ritsen waren nog halfdicht en leken heel. Het frame was flink uit verband op een paar plaatsen, met wat bochten waar de buis toch echt recht hoorde... Affijn, eerst maar de touwtjes ontknoopt waarmee het plastic aan de buizen vastzat. Toen voorzichtig het frame weer uit de sloot gerold, en daarna het plastic er voorzichtig uitgehaald.
Oh, daar is 'ie!
Ik had verwacht dat 'ie helemaal total-loss zou zijn, maar dat leek in eerste instantie mee te vallen. De verbogen buizen hebben echter wel behoorlijk aan stevigheid ingeboet.
Doordat er een wapening in het plastic zat, zaten er geen scheuren in. Maar hoe beter ik keek, hoe meer gaten ik vond. Ten eerste natuurlijk waar de scheerlijn-lussen zijn losgerukt, grote gaten bij de hoeknaden. En daarnaast op de plaatsen waar hij in de takken is geland. En dan heb ik nog niet alles geinspecteerd, hij ligt nu in de garage te drogen, en te wachten om geheel gechecked te worden. Want buiten lukte dat niet echt, zo'n losse lap plastic is niet te hanteren als er een beetje wind is :)
 
gelukkig was de sloot net opgeruimd!
En wat nou zo raar was, die hele kas is dus met geweld weggewaaid, maar de lege plastic gieters, die natuurlijk haast niks wegen, stonden nog gewoon in het hoekje waar ik ze had achtergelaten... Het kan raar gaan!
 
Affijn, de kousenband en Mme Jeannet-pepers kunnen we dit jaar denk ik wel vergeten dus, maar verder valt het bij de planten reuze mee. Het spul wat in de luwte van de kas (aan de buitenkant) stond, is niet eens geraakt lijkt het. De komkommer- en augurkenplanten had ik net van het weekend gerooid, en de paprika's gingen ook niet zo heel hard meer.
Als ik morgen nog tijd heb, pot ik misschien nog wat peper- en basilicumplanten op om ze binnen door te laten groeien, wie weet wordt dat nog wat. En anders volgend jaar nieuwe rondes, nieuwe kansen... you win some, you loose some!
En hoe het met de kas afloopt... hopelijk dekt de verzekering de schade. En anders zien we wel weer verder.

 
 

vrijdag 17 augustus 2012

After-staycation update

Mijn vakantie zit er alweer een hele week op, dus hoog tijd om de radiostilte te verbreken, en ook het bloggen weer in de routines op te nemen. Ondanks een paar dagen met minder weer ben ik vrijwel elke dag van m'n vakantie wel even op de tuin aan het werk geweest, zodat het er nu allemaal weer spic&span bijstaat...nou ja, behalve de hoek waar de "late" aardappelen nog in de grond zitten, dat onkruid ruim ik wel op als we de aardappels rooien. Je hoeft het werk ook niet op te zoeken, tenslotte.  Op de foto hieronder zie je de laatste uien nog in de grond, maar die liggen intussen ook thuis op het rek te drogen. Toen er een aantal uit de tuin gejat waren (echt waar, mensen hebben het blijkbaar zo slecht dat ze uien moeten gaan stelen!) heb ik de rest maar snel meegenomen.

overzicht tuin 10 augustus
Met de eerder geoogste uien, die intussen goed droog waren, heb ik een poging ondernomen om ze tot strengen te knopen/vlechten. Nadat ik doorhad dat je daarvoor het beste uien van ongeveer hetzelfde formaat in een streng kon doen, was ik best tevreden met het resultaat:

Uienstreng poging 1, niet slecht he!
Daarnaast heb ik voor de tigste keer een poging gedaan om boontjes te zaaien (de uitgeplante vorige poging is op 3 planten na ook weer opgegeten), en tot nog toe lijkt het resultaat beter dan de vorige keren. Ik heb ze in het tweede bed vanaf de heg gezaaid, dus net wat verder kruipen voor de slakken. Wie weet. De stamboontjes die ik in een brassica-bed had gezaaid, doen het overigens prima, daar beginnen de eerste boontjes zich te vormen. En de kousenband in de kas is ook goed opgekomen. En bij een hoop andere tuiniers doen de boontjes het prima, dus we hebben toch al boontjes uit "de tuin" gegeten, al was het dan niet onze eigen tuin.
Boontjes poging 100 (ofzo)
In de kas gaat het ook gestaag, de eerste komkommer is geoogst, langzaam maar zeker komen de augurkenplanten ook tot productie, en de paprika's doen het ook goed.  We hebben al een aantal puntpaprika's, Almá's en ronde paprika's geoogst. Zou wel leuk zijn als ze rood werden trouwens, maar ik wil ze niet te lang aan de planten laten zitten, want dan stoppen ze misschien met produceren van nieuwe vruchten. Thuis in de achtertuin blijken de slakken trouwens ineens tóch paprika's te lusten, en hebben ze de Alma's weggevreten. Is me eerder nog nooit gebeurd, dus ik dacht dat ze veilig waren... Rottige naaktslakken!


Eerste komkommer!




Mooie paprika's
















En terwijl onze eigen courgettes pas beginnen met produceren, leggen andere tuiniers dagelijks hun uit de kluiten gewassen (ook wel "uit de hand geëscaleerde") exemplaren op de heg voor de liefhebber. Zelf vind ik de kleintjes het lekkerst, maar als ik de kids mee heb, kunnen die zo'n joekel niet weerstaan. Zo kwamen we laatst thuis met een courgette van ruim 3 kilo, net een zeppelin. Na verwijderen van de zaadlijsten bleef 2,7 kg stevig vlees over, wat ik in repen heb gesneden en gepaneerd met een mengsel van paneermeel en parmezaanse kaas... heerlijk! We hebben die avond alleen courgette gegeten, eerst als avondmaaltijd, en de rest als snack bij een spelletje Catan. Echt zomeravond-eten.




zondag 29 juli 2012

Courgette

Van de courgettes thuis in de tuin heb ik er al een aantal geoogst, maar de planten op de volkstuin hadden het moeilijker, die zijn ook lang zo groot niet als thuis. Ik was dan ook blij verrast toen ik van de week ineens een klein courgetje aan een van de planten zag. Hij groeide ook razendsnel, zodat ik hem vanmorgen maar heb afgesneden. Klein zijn ze het lekkerst, tenslotte. Deze gaat naar Marlous, ik heb dit jaar al courgette uit eigen tuin gehad. Er komen er ongetwijfeld nog genoeg achteraan...


In de kas nemen de komkommers en augurken intussen de boel over, zodat ik de Mme Jeanetjes maar verplaatst heb naar de overkant van het pad. Tussen de ranken kwam ik ook de eerste augurk tegen, is 'ie niet mooi? 't Is een White Wonder, dus die kleur hoort zo licht :) Verder wat sla van het zaadbed uitgeplant, pastinaken en gele raapjes gezaaid en heel wat onkruid gewied...neverending story. En heel hard naar huis gefietst, want er kwam ineens een stortbui aan, en m'n was hing nog buiten! Ik was er gelukkig net op tijd.

zaterdag 28 juli 2012

Uienoogst

Van de week heb ik alle uien die in het gemengde bed ui/wortels stonden geoogst, ik denk dat het iets minder dan de helft van het totaal is. Wat een mooie dikke uien zeg! En wat een hoop! De kids hebben al besloten dat dit onze beste teelt is, dit jaar, en ik denk haast dat ze gelijk hebben. Tot nu toe in elk geval wel :)

Ik heb ze eerst op de tuin even in de zon laten liggen, en heb thuis intussen van wat oude palletplanken en een stukje gaas een droogrek in elkaar geschroefd. 's Avonds hebben we de uien opgehaald en ze uitgespreid op het rek om verder te drogen.

uien bij avondlicht
Ook de winterknoflook heb ik maar uit de grond gehaald, al het loof was al afgestorven, dus als je niet wist waar ze stonden, zou je er zo wat nieuws planten. Het is geen hoge opbrengst, wat ook vast wel te wijten is aan de strenge winter die we gehad hebben, maar hij is wel errug lekker. En 't is toch meer dan wat we in de grond gestopt hadden :)

winterknoflook
Het is nu, na een zomerse week, weer even wat minder weer. Mooi om weer wat worteltjes te zaaien ofzo. Als het dan weer even droog weer wordt, oogsten we de rest van de uien wel. Eerst moeten deze maar droog, anders wordt het hier zo vol!


En terwijl ik daar bezig was met de uien, viel mijn oog op de snijbiet, zo mooi... dus maar een bosje meegenomen. Van elke plant een blad, je ziet niet eens dat er wat weg is. Ik heb de stelen in stukjes van ca 10 cm gesneden en geblancheerd, die hebben we met wat houmous gegeten. Van de bladeren heb ik, met een restje rijst van de dag ervoor, dolma's gemaakt. De bladeren eerst geblancheerd (die met de grootste gaten aan de kippen gevoerd, daar zou de rijst toch doorvallen). Een grote verse ui gesnipperd en in olijfolie gebakken tot ze mooi zacht, maar nog niet bruin was. Toen -van het vuur af- de rijst (ca 2 cups), pijmboompitten, sap van een halve citroen, een handvol koriander en een handvol peterselie erdoor geroerd, en gezout-en-peperd. In elk half blad (want ze zijn nogal groot) een tot twee eetlepels rijstmengsel ingerold... heerlijk! Zelfs de kinderen vonden het lekker, en die houden normaal niet van biet en snijbiet, dus dat wil wat zeggen.
snijbiet-dolma's

dinsdag 24 juli 2012

Stevia

Nadat begin dit jaar onze pogingen om stevia uit zaad op te kweken jammerlijk mislukt waren, hadden we het eerst maar opgegeven. Maar toen ik laatst door het tuincentrum liep, kwam ik ineens zomaar een paar plantjes tegen. Ondanks dat ze best aan de prijs waren, heb ik niet lang geaarzeld en er twee meegenomen. Mooie volle plantjes waren het, kijk maar.



Thuisgekomen heb ik direct de schaar ter hand genomen, om de planten te stekken. Want hoe moeilijk ze uit zaad te kweken zijn, zo makkelijk zou je ze kunnen stekken, zegt men op het internet... Dus, perspotjes gepakt, zaai/stekgrond erin, stekpoeder had ik ook nog ergens liggen, en handen uit de mouwen.
gestekt!


Stekjes van een centimeter of acht geknipt, de blaadjes tot bijna bovenaan verwijderd, de steeltjes in stekpoeder gedoopt en ze diep in de potjes gezet. Daarna de potjes in een bakje water gezet zodat ze zich goed vol konden zuigen, en toen de stekjes in een kweekbakje gezet zodat ze niet te snel zouden uitdrogen. En toen maar hopen dat ze 't zouden gaan doen...  In de loop van de afgelopen twee weken zijn twee van de negen stekjes opgegeven, die waren niet aangeslagen. Maar de rest deed het prima, ze groeiden zelfs al weer een beetje, en vanmorgen zag ik ineens worteltjes onderuit de turfpotjes groeien...tijd om naar een groter potje te verhuizen dus! En dan heb je ineens negen stevia-planten, voor de prijs van twee. Dat valt dan ook wel weer mee...

stevia plantjes

donderdag 19 juli 2012

Ik ben er nog, hoor!

Het is alweer even geleden dat ik wat van me heb laten horen, dat heb je zo wel eens, dat er steeds wat tussenkomt. En het is ook niet echt tuinweer steeds. Nouja, hier ben ik weer. Hoog tijd voor een update.
deze week al bijna 50 mm gevallen...
Op de tuin is het niet allemaal even leuk, door het aanhoudende natte weer heb ik alle tomatenplanten in de kas kunnen ruimen... tussen vorige week woensdag en afgelopen zondag zijn ze allemaal dusdanig aangetast door schimmels dat er niets anders op zat. Wel triest hoor. Zo heb je een oerwoud, en zo heb je weer een lege kas. En ik had me zo verheugd op al die lekkere tomaten... 

De boontjes zijn wéér opgegeten door de slakken, ook die die eerst in een potje opgekweekt en daarna uitgeplant waren. Afgelopen weekend heb ik dus maar weer een heel tree potjes gevuld met grond en er boontjes in gestoken. We houden stug vol. Er zijn op de volkstuin veel meer tuiniers die al voor de zoveelste keer aan het bonen zaaien waren, dus we zijn niet de enigen. Toch zijn er ook een hoop tuinen waar ze weelderig groeien, en waar al boontjes geoogst worden. Misschien een minder lekkere soort (voor de slakken dan)? Toch maar eens informeren...
Thuis in de sfg doen ze het trouwens tot nog toe wel goed, maar daar hebben de kippen gezorgd voor flinke uitdunning van het slakkenbestand. Helaas mogen de dames niet mee naar de volkstuin...
Frambozen vinden ze ook lekker :)
En dan nu de leuke dingen:
We hebben prei geplant, paksoy, broccoli's en diverse soorten sla. In het zaaibed boerenkool en wintersla gezaaid (arctic king en een hongaarse bonte ijsbergsla), een bedje spinazie (naast de rabarber, half bedje) en nog wat bietjes. (wat me eraan herinnert dat ik de zaaidata-lijst hier links nog moet bijwerken). Er zijn een hoop nieuwe pompoenplantjes gezet, deze keer in bodemloze emmers, omdat de andere steeds onmiddellijk werden opgegeten. Hopelijk helpt het. En Marlous heeft Mme Jeanette-pepers geplant in de kas. Wel wat laat in het jaar, maar als het net zo'n zacht najaar wordt als vorig jaar, wie weet. 

Nu er zoveel ruimte in de kas vrij is gekomen gaan we daar iets nieuws proberen: kouseband. Is ook wel laat in het seizoen, maar in elk geval een leuk experiment. En in de kas zou het moeten kunnen.


Oogsten doen we ook, tussen de bedrijven door: de laatste tuinbonen heb ik net gisteren geoogst. Eerder al rode en gele bietjes, de aardappeltjes halen we uit de grond naar behoefte (blijven onder de grond lekkerder dan in mijn bijkeuken :)), sla wordt ook met enige regelmaat geoogst, zowel op de tuin als uit de sfg thuis. De aalbessen zijn intussen op, en de frambozenstruiken beginnen ook aardig leeg te raken.


En de uien worden al zo mooi! Hopelijk wordt het nu wat droger weer, dan kunnen ze afrijpen en opdrogen.   Nu we zoveel uien hebben kan ik ook eens proberen er van die vlechten of trossen van te maken, dat ziet er altijd zo leuk uit. En hangend bewaren ze natuurlijk ook goed. Maar eerst maar zien dat we ze een beetje droog uit de grond krijgen. Ik ben zelf ook wel toe aan droger weer... 



zondag 8 juli 2012

't is weer gebeurd met het mooie weer :)

We hebben een behoorlijk zomerse week achter de rug, maar het lijkt nu toch echt weer voorbij te zijn...jammer hoor. Hoewel die buien wel even lekker zijn voor de tuin, want de grond begon behoorlijk droog te worden. Met het mooie weer heb ik natuurlijk niet achter de computer gezeten, maar ik was vast niet de enige. Wel veel tijd in de tuin doorgebracht, dat dan weer wel.


Woensdag hebben Marlous en ik de hele ochtend samen doorgepakt, gezellig met z'n tweetjes. Lekker opgeschoten, veel onkruid geruimd, een klimconstructie voor de komkommers geimproviseerd, bloemkool geoogst (volgende keer wat minder tegelijk planten...), bietjes gezaaid, affijn, lekker bezig geweest. De vroege aardappels waren aangetast door phytophthora, daar hebben we dus alle planten van afgeknipt en weggegooid. Ongeveer een rij hebben we geoogst, de rest zit nog in de grond. En wat zijn de eerste nieuwe aardappeltjes toch altijd lekker!


Vanmorgen vroeg zag ik op buienradar dat het tot een uur of een waarschijnlijk droog zou blijven... dus maar weer snel op de fiets richting tuin gegaan. In de kas begon het al aardig op een tomatenjungle te lijken, dus daar moest hoognodig wat gekuisd worden. Al het laaghangende blad heb ik weggeknipt, zodat de lucht weer kan circuleren en er niets op de grond hangt. Daarnaast liep ik wat achter met dieven... Na een goed uurtje had ik alle planten weer gefatsoeneerd, en zat ik zo onder de groene vegen dat ik zelf wel een tomatenplant leek... Maar nu kan het er weer even tegen. Ziet er weer netjes uit toch?


En je kunt nu tenminste ook zien dat er hier en daar wat groeit; de Marmande-tomaten:
En de Novosadski's:

Daarna de laatste broccoliplanten geruimd, die hadden nog wat zijscheuten gemaakt, maar waren door het warme weer ook direct doorgeschoten. Bedje weer netjes aangeharkt, en toen viel me op dat het wat zanderig was... daar kon wel wat compost bij, om de boel bij elkaar te houden, dacht ik. Dus toen ben ik de composthoop maar gaan omzetten. Halverwege brak ineens de hemel open, en begon het me toch een partijtje te regenen! (En het was nog lang geen een uur! Buienradar zat er behoorlijk naast...) Alweer een reden om blij te zijn met de kas, want nu kon ik tenminste schuilen! Maar goed, een half uurtje later vielen er alleen nog dikke druppels waar je zo'n beetje tussendoor kon lopen, dus toen heb ik de klus  afgemaakt. Het begint al mooie compost te worden,  dus onderuit heb ik een paar emmers voor de koolbedden geschept. De hoop heb ik afgedekt met worteldoek tegen uitdrogen, dan kunnen daar van de week de laatste muskaatpompoenen misschien op.

Toen ik nog een laatste rondje door de tuin liep (meestal ben ik nog wel een stuk gereedschap vergeten op te ruimen), viel het me op dat er veel slakken waren... ik heb dus maar snel een emmer gepakt en ze langs de hele haag opgeraapt. Dit is de "oogst" van "even snel langs de haag lopen", niet mis he!

Daarna heb ik nog wat slakkenkorrels gestrooid voor de achterblijvers, met een paar rabaraberbladeren erover, zodat de korrels droog blijven en de slakken een donker plekje hebben om rustig dood te gaan. Ik hoop dat ze snappen wat de bedoeling is, en braaf met z'n allen op de korrels gaan zitten knagen. Maar meestal luisteren ze slecht hoor, die slakken...

maandag 2 juli 2012

Vers en Lokaal


Veel van wat wij eten komt van ver. Komkommers in plastic verpakt, uit de kassen van het westland. Aardbeien in plastic bakjes en -zakjes uit de Betuwe. Supermarkten doen vaak zaken met een klein aantal vaste leveranciers, zodat veel groente en fruit wat ook lokaal verbouwd wordt, toch honderden kilometers aflegt in een dieseltruck om hier in de winkel te kunnen liggen. En doordat het in grote hoeveelheden vervoerd moet worden, wordt het verpakt om beschadiging te voorkomen en de houdbaarheid te verlengen. Allemaal zaken die niet nodig zouden zijn wanneer we de groenten van het seizoen zouden eten, en die om de hoek konden kopen. Door verse waar te kopen van lokale aanbieders kun je eigenlijk lekkerder en gezonder eten, terwijl je meteen ook iets doet voor het milieu...waarom doen we dat dan eigenlijk niet allemaal?

Pure gemakzucht.

Net als de meeste mensen doe ik graag mijn boodschappen zo snel mogelijk, en op zo min mogelijk adressen. Dus in de praktijk blijft het vaak bij de supermarkt, waar ik dan wel indien mogelijk kies voor bio/eko en onverpakt, maar dan nog komen de bio-bietjes soms wel uit het buitenland...waanzin!

In de (vaak amerikaanse) blogs die ik volg, lees ik vaak over Farmers' markets, open of overdekt, waar lokale boeren en tuinders wekelijks hun producten verkopen. 's Morgens geoogst, 's middags op de markt. En waar alles biologisch is verbouwd, er supergezond uitziet en ook nog eens goedkoper is dan in de super doordat de tuinder bespaart op verpakking en transport... (Het feit dat betreffende markten plaatsvinden in sunny California, waar het groeiseizoen gewoon het hele jaar beslaat maakt het ook erg aantrekkelijk... het is daar nu perzikenseizoen,en ze komen erin om...zucht...)

Hier in Assen hebben we wel een weekmarkt waar een paar bio/eko-kramen te vinden zijn, maar het houdt niet over. Een groentekraam, een boulanger, wat geitenkaas... Niet echt dat je zegt, goh, zullen we gezellig een rondje boerenmarkt doen...Tijdens de vakanties in Frankrijk of Hongarije kan ik daar altijd zo van genieten, maar hier stelt het niet zoveel voor.



Nou kreeg ik van 't weekend een mailtje van Anita van Country Smile , je weet wel, waar mijn varken dik en rond staat te worden, en die had blijkbaar hetzelfde gevoel. Daarom is ze nu bezig om, in elk geval gedurende het seizoen, een kleinschalige markt op te zetten waar lokale bedrijven en particulieren hun (bij voorkeur biologische) waar kunnen verkopen. Er zullen een aantal lokale bedrijfjes staan met o.a. (natuurlijk) varkensvlees, groenten, honing, kruiden en jams, maar tuiniers met overschot zijn ook van harte welkom.

Dus als je teveel andijvie had gezet, en je komt er nu in om (wie niet, tenslotte...), dan zou je al die kroppen daar aan de man kunnen brengen. Al is dat misschien niet het beste voorbeeld. Staan we daar allemaal met onze andijvie...

En heb je een week niets aan te bieden, ook prima. Dan kom je niet. Of juist wel natuurlijk, omdat je worteltjes had willen eten, maar die in je eigen tuin zijn al het slachtoffer geworden van ongedierte.
Mij lijkt het in elk geval een harstikke leuk idee, en ik ga er ook zeker regelmatig kijken als het eenmaal "los gaat". En als we nu inderdaad wat groeizamer weer krijgen, hebben wij zelf misschien zelfs wel af en toe wat aan te bieden!

Om van zo'n markt een succes te maken, is het natuurlijk wel van belang dat er wat verschillende mensen hun spullen komen verkopen, en natuurlijk dat er kopers komen. Kortom, er moet ruchtbaarheid aan worden gegeven. Bij deze. :)

Dus, mocht je in de buurt van Assen wonen en ook geinteresseerd zijn, ofwel als bezoeker, ofwel als mogelijke deelnemer, neem dan even contact op met Anita. Via dit linkje kom je op haar site, daar vind je ook een telefoonnummer voor meer informatie. En wie weet tot ziens op de markt!

zondag 24 juni 2012

Nat, natter, natst.

Wanneer begint de zomer nou eens een keertje? Het is buiten maar 13 graden, de wind is kil, en het regent al sinds ik vanmorgen ben opgestaan (en daarvoor ook al een tijdje geloof ik). En niet zo'n beetje ook! Niets aan, zulk weer. De kippen zitten ofwel zielig nat te zijn onder de picknickbank, ofwel voor het raam beschuldigend naar binnen te kijken...De musjes zitten intussen met z'n veertigen ofzo in het kippenhok, maar het is zo nat dat de kat er niet eens achteraan gaat. Die ligt op de mat door het kattenluikje naar buiten te kijken. Als je de deur opendoet, kijkt ze je aan alsof je niet wijs bent, maar ze verroert geen vin...



Affijn. Omdat het in de kas niet regent, en we daar niet zo heel vaak water geven (om zodoende de planten aan te moedigen diep te wortelen), ben ik toch maar even snel die kant op gereden toen het even wat minder hard regende. Het stond er netjes bij, in de kas. En het ruikt er zo lekker! Er is haast niets wat zo lekker ruikt als tomatenplanten, vind ik.
Een aantal tomaten begon om te vallen, dus die heb ik aangebonden, en ze hebben allemaal weer een plens water gekregen. Toen snel een rondje door de tuin gedaan, en weer op naar huis. De rest van de middag wordt met een filmpje op de bank doorgebracht, denk ik.



Waarschijnlijk mede door de vele regen van de laatste week zijn de broccoli's lekker opgeschoten, dat wordt dus oogsten deze week! Ook de bloemkolen beginnen erop te lijken, mooie hagelwitte kropjes zitten erin. Die mogen nog even doorgroeien, maar het zal niet lang meer duren. Een van de planten heeft een afwijkend kooltje gemaakt, lichtgroen, zoals de romanesco zeg maar, en wat onsamenhangend, met dichtere en minder dichte stukken... Geen idee hoe we daaraan komen, maar in elk geval mag die de komende week ook de pan in, voordat hij doorschiet.

zaterdag 16 juni 2012

Happy pigs

Vrolijke varkens
Vanmiddag waren we toevallig in de buurt, dus zijn we even gaan kijken hoe het met "ons" varken was. Over een week of tien worden ze geslacht, en we waren wel benieuwd hoe groot ze intussen geworden waren. Nou, best groot dus :), heel wat anders dan toen we ze begin dit jaar  zagen. Ik vond ze trouwens niets minder schattig dan toen... Ze zagen er gezond en tevreden uit, je kunt duidelijk zien dat ze het naar hun zin hebben daar. Ik weet zeker dat je dat terugziet in de kwaliteit van het vlees, straks.
Ziet er toch uit alsof er over de opstelling is nagedacht? :)
Toen we aan kwamen rijden, gingen de varkens net een potje voetballen, dat was wel grappig om te zien. Het ging er af en toe ruig aan toe, maar ze gingen in elk geval met meer enthousiasme op de bal af dan ons nationale elftal tijdens de laatste twee wedstrijden :) Het nederlands elftal houdt de grasmat wel mooier, dat dan weer wel.

Aan het voetballen
Intussen ben ik hard aan het nadenken hoe ik het varken verdeeld wil hebben, en of ik de kop erbij wil (ik wil graag balkenbrij maken, en dat "hoort" oorspronkelijk van kopvlees) of niet (de familie vindt het wat eng, eten wat je aankijkt) en wat ik met de andere minder voor de hand liggende onderdelen kan doen... Dus voor de meelezers die hier ervaring mee hebben: tips zijn welkom!

dinsdag 12 juni 2012

Rotslakken

Vanavond even op de tuin wezen kijken of er niets was weggewaaid (die wind blijft maar blazen...), en om langs de hele haag weer een portie slakkenkorrels te strooien. Het is echt vreselijk met die beesten, de pompoenplanten verdwijnen gewoon, alsof ze er nooit hebben gestaan! Maar, we houden stug vol... ik stop wel weer nieuwe pompoenzaadjes in de grond...

Het was echt al een behoorlijke plant... :(
Verder wat basilicum in de kas geplant, als gezelschap voor de tomaten. Die doen het wel lekker geloof ik, hier en daar verschijnen al wat bloemetjes. Aan een van de paprika's zag ik zelfs al een vruchtje! Nou ben ik bang dat ik die er misschien uit moet plukken, omdat de plant anders niet meer verder groeit, maar ik vind het toch leuk om te zien. In elk geval hebben de planten het dan naar hun zin in de kas toch? Ik zie het maar als een goed teken.

Zoete puntpaprika
Alles wat recent gezaaid is, begint ook boven te komen. Ik heb wel het idee dat vooral de sla-zaadjes wat verwaaid zijn door de harde wind, want in tegenstelling tot de brassica's, die in keurige rijtjes opkomen, lijken de slakiempjes op willekeurige plekken boven te komen. Nouja, ze zijn toch wel te herkennen. In het wortelgroente-bed krijgen de pastinaken intussen al de eerste echte blaadjes.

Pastinaak
En de tuinbonen, die ik zondag nog uitgebreid onderzocht heb, zitten ineens vol peulen! Ik zweer je dat ik zondag nog niets noemenswaardigs gezien heb, en ik heb echt goed gekeken... Dat heb ik met alle peulvruchten; de ene dag zie je nog niets, en de volgende dag hangen ze ineens vol! Het lijkt wel toverij... Of mijn ogen gaan hard achteruit, dat kan natuurlijk ook. Gaat dat bij jullie ook zo? (die bonen dan he, niet je ogen :))

Tuinboon Aquadulce
Verder vanavond lekker raapjes gegeten, in blokjes gesneden, kort gekookt, en daarna gegratineerd met creme fraiche en kaas... heerlijk! Zo langzamerhand eten we haast dagelijks al wel wat uit de tuin, en dat wordt de komende tijd alleen maar meer.